En weer hebben we in de GGZ een belachelijk bekostigingsmodel over ons heen gekieperd gekregen en weer gaan we zonder mokken daarmee aan de slag. Oorspronkelijk was dit het Engelse Model, maar toen duidelijk werd dat het in Engeland faliekant mislukt was, werd het snel omgedoopt tot het ZorgPrestatieModel. Een gesprek met iemand heet nu een prestatie…het is vooral een prestatie als je nog een gesprek met iemand kan voeren na aan alle totaal overbodige en kwaliteitsondermijnende voorschriften te hebben voldaan. Nog meer zinloze lijsten afvinken (zoals de HONOS+; een totaal overbodige, nietszeggende draak van een lijst). En voor wie doen we dit allemaal? Niet voor de cliënt in ieder geval.
Ik probeer met grote toewijding, met hart en ziel, iets te betekenen voor de mensen die bij mij komen, ondanks het ZPM, niet dankzij…
Hier iets mee te maken gehad bij een vorige (ICT-)werkgever. De vragenlijst zelf vond ik op zich niet zo heel lang.
Wat ik als leek wel opvallend vond is ten eerste dat er een vragenlijst wordt gebruikt, die de _uitkomst_ van een behandeling meet (OS staat immers voor Outcome Scale). Deze vragenlijst wordt echter voorspellend ingezet, om simpel gezegd mee te bepalen hoeveel geld een behandeling gaat kosten. Het komt op mij over alsof er een vragenlijst is gekozen waarbij men zich kan verschuilen achter het onderzoek wat ernaar gedaan is, terwijl dat onderzoek gedaan is naar hoe goed het instrument werkt waar het voor bedoeld is, namelijk het meten van uitkomsten. Omdat alles “evidence based” moet is er gekozen voor een instrument waarvoor veel onderzoek voorhanden is, terwijl dat onderzoek geen betrekking heeft op waar het instrument voor gebruikt gaat worden.
Ten tweede wordt er een model gebruikt dat aan de hand van het ingevulde instrument een bepaalde classificatie produceert. Dat model is echter voor niemand te begrijpen en de basis van het model is voor behandelaren niet in te zien. Je stopt er de antwoorden op de vragen in, en vervolgens rolt er iets uit. De inschatting van de professional verdwijnt en wordt vervangen door een computermodel. De uitkomst is niet op juistheid te controleren, wat mij een kwalijke zaak lijkt. De behandelaar kan dan wel weer van de uitkomst afwijken. Maar als de behandelaar kan afwijken, betekent dit dat deze al weet wat de juiste uitkomst zou moeten zijn; waar is dan de vragenlijst nog voor nodig? De behandelaar kan dan gewoon direct de juiste classificatie kunnen aangeven.
Het zou kunnen dat het handmatig afwijken van de uitkomst van het model in de toekomst niet meer mogelijk gaat zijn, en dat de afwijkende keuzes gebruikt gaan worden om het model te verbeteren. Dan komen we weer in de eerste situatie, waarbij een ontraceerbaar model bepaalt hoe zwaar een behandeling moet zijn.
Overigens kreeg ik wel de indruk dat zorgverleners vaak geen tijd willen steken in overleggen of andere vormen van inspraak in het tot stand komen van bijvoorbeeld dit bekostigingsmodel. Vervolgens bevalt de uitkomst niet, maar is het al te laat om nog iets te veranderen. Verder wordt er natuurlijk wel op sommige plekken overbehandeld om net in het juiste bakje te komen, maar ik geloof niet dat ZPM daar echt een goede oplossing voor is.